1. Lịch sử hình thành và phát triển
Ngày 11 tháng 7 năm 1975, Ủy ban Nhân dân Cách mạng khu Trung Trung Bộ thành lập Viện Đại học Đà Nẵng theo quyết định số 66/QĐ, tiếp quản cơ sở Viện Đại học cộng đồng Quảng Đà tại số nhà 24 Trần Phú, Đà Nẵng. Khoa Điện là một trong 4 khoa đầu tiên của Viện Đại học Đà Nẵng. Ban đầu Viện Đại học Đà Nẵng bao gồm Ban điều hành và 4 khoa: Khoa Điện, Khoa Cơ khí, Khoa Kinh tế, Khoa Cơ bản – Dự bị đại học. Tháng 10 năm 1976, Thủ tướng Chính phủ ra quyết định số 426/TTg thành lập trường Đại học Bách khoa Đà Nẵng trên cơ sở của Viện Đại học Đà Nẵng.
Khoá sinh viên đầu tiên của Trường được nhập học vào ngày 25 tháng 2 năm 1976. Sau thời gian học tập chính trị và sinh hoạt cộng đồng, Nhà trường phân bổ về các Khoa Cơ khí, Khoa Điện và Khoa Kinh tế. Khoá 1 của khoa gồm 2 lớp 75Đ1 và 75Đ2 có 95 sinh viên.
Ban đầu đội ngũ cán bộ giảng dạy của khoa chưa đến 10 người nhưng với quyết tâm đào tạo chất lượng ngay từ khóa đầu tiên để làm mẫu cho các khóa tiếp theo nên thầy Tăng Thiên Tư cùng các thầy trong ban lãnh đạo của khoa đã quyết định mời các Giảng viên ở Khoa Điện trường Đại học Bách khoa Hà Nội tham gia giảng dạy hầu hết các môn học trong chương trình đào tạo của sinh viên khóa 1975 nhưng không theo mô hình ngành hẹp của trường Đại học Bách khoa Hà Nội mà theo mô hình đào tạo ngành rộng được tham khảo từ xu thế đào tạo của thế giới, từ thực tế đào tạo ở Việt Nam và yêu cầu của ngành Điện những năm đầu sau giải phóng.
Những sinh viên khóa 1 (khóa 1975) của Khoa Điện
Về cơ cấu khoa, bộ môn và cơ cấu ngành nghề, Khoa Điện luôn quan tâm đến sự gọn nhẹ, hiệu quả, hướng đến sự phát triển trong tương lai. Ban đầu Khoa Điện bao gồm 4 bộ môn là Bộ môn Phát dẫn điện - Điện khí hóa, Bộ môn Thiết bị điện, Bộ môn Nhiệt kỹ thuật, Bộ môn Mạch - Đo lường - Điện tử và 1 Xưởng điện.
Đến năm 1988, Bộ môn Nhiệt kỹ thuật tách ra khỏi Khoa Điện và cùng với bộ môn Động lực hợp thành Khoa Năng lượng, sau này hình thành Khoa Công nghệ Nhiệt – Điện lạnh như ngày nay.
Năm 1995, một nhóm chuyên môn trong Bộ môn Mạch - Điện tử tách ra kết hợp với tổ Tin học của Trường hình thành Khoa Công nghệ thông tin & Điện tử Viễn thông, sau này tiếp tục phát triển và tách ra để hình thành Khoa Công nghệ thông tin và Khoa Điện tử - Viễn thông như hiện nay.
Trải qua 50 năm xây dựng và phát triển, những thế hệ thầy và trò của Khoa Điện không ngừng lớn mạnh và trưởng thành. Khoa Điện đã vượt qua mọi khó khăn để xây dựng và phát triển, đáp ứng các yêu cầu của công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước. Nhiệm vụ chính của Khoa Điện là đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, nghiên cứu khoa học và chuyển giao tri thức trong lĩnh vực Kỹ thuật Điện, Kỹ thuật Điều khiển & Tự động hóa, phục vụ sự phát triển bền vững kinh tế - xã hội của khu vực Miền Trung - Tây Nguyên nói riêng và cả nước nói chung. Ngày nay Khoa Điện đã trở thành một trung tâm mạnh về đào tạo, nghiên cứu khoa học và chuyển giao tri thức trong nước cũng như trong khu vực ASEAN.
2. Chất lượng đội ngũ – thước đo giá trị khoa Điện
Trong giai đoạn đầu mới thành lập, Khoa Điện chỉ có chưa đến 10 cán bộ giảng dạy. Đến năm 1995, toàn Khoa chỉ có 1 Phó Giáo sư và 3 Tiến sĩ. Trước yêu cầu cấp thiết về nâng cao chất lượng đội ngũ, Khoa đã chủ động xây dựng kế hoạch đào tạo sau đại học cho toàn thể giảng viên, tập trung vào hai chuyên ngành chủ lực: Mạng & Hệ thống điện và Tự động hóa. Từ nền tảng này, nhiều giảng viên đã tiếp tục học tập, nghiên cứu, bảo vệ thành công luận án tiến sĩ, góp phần đáng kể vào việc nâng cao trình độ chuyên môn và năng lực nghiên cứu của đội ngũ giảng viên.
Hình ảnh tập thể cán bộ Khoa Điện những thời kì đầu
Song song đó, từ năm 1996, Khoa đẩy mạnh khuyến khích các giảng viên trẻ tham gia học tập, tu nghiệp tại các trường đại học danh tiếng ở các quốc gia phát triển. Chính sách này đã góp phần tạo điều kiện cho đội ngũ cán bộ không ngừng lớn mạnh cả về số lượng lẫn chất lượng. Trải qua quá trình phấn đấu không ngừng, nhiều giảng viên của Khoa đã trưởng thành về chuyên môn, được công nhận đạt chuẩn chức danh Giáo sư, Phó Giáo sư, đóng góp tích cực cho công tác đào tạo, nghiên cứu khoa học và chuyển giao tri thức của Khoa.
Đến nay, đội ngũ cán bộ giảng dạy của Khoa Điện đã phát triển vững mạnh cả về số lượng lẫn chất lượng, đáp ứng hiệu quả yêu cầu đào tạo, nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ và hợp tác trong bối cảnh hội nhập sâu rộng. Hiện tại, Khoa có 41 cán bộ giảng dạy, trong đó có 9 người đạt học hàm Giáo sư và Phó Giáo sư, 25 người có học vị Tiến sĩ. 100% giảng viên đảm nhiệm các học phần lý thuyết đều có trình độ tiến sĩ. Phần lớn cán bộ của Khoa đã được đào tạo bài bản tại các trường đại học danh tiếng thuộc các quốc gia có nền khoa học – công nghệ phát triển như Pháp, Đức, Nga, Ý, Úc, Hà Lan, Đan Mạch, Ukraina, Séc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan,... Điều này không chỉ góp phần nâng cao năng lực chuyên môn mà còn tạo nên một môi trường học thuật năng động, cập nhật với xu thế quốc tế.
So với các đơn vị đào tạo ngành Kỹ thuật Điện và Kỹ thuật điều khiển & Tự động hóa trong toàn quốc, đội ngũ cán bộ của Khoa Điện, Trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng được đánh giá là một trong những tập thể có trình độ học thuật cao và đồng đều, đặc biệt nổi bật về tỷ lệ cán bộ có học hàm, học vị. Trong nội bộ Trường Đại học Bách khoa cũng như Đại học Đà Nẵng, Khoa Điện luôn nằm trong nhóm dẫn đầu về số lượng và chất lượng đội ngũ giảng viên, thể hiện rõ vai trò trụ cột trong đào tạo và nghiên cứu lĩnh vực kỹ thuật điện và Kỹ thuật điều khiển & tự động hóa của khu vực miền Trung – Tây Nguyên và cả nước.
Trong chiến lược phát triển giai đoạn tới, Khoa Điện xác định nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên là nhiệm vụ trọng tâm và lâu dài. Khoa phấn đấu tăng tỷ lệ giảng viên có học hàm Giáo sư, Phó Giáo sư; đồng thời chủ động thu hút các giảng viên, nhà khoa học có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm về công tác, giảng dạy và nghiên cứu tại Khoa. Song song đó, Khoa luôn chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng và phát triển đội ngũ hiện có, tạo điều kiện để cán bộ nâng cao năng lực chuyên môn, kỹ năng sư phạm và năng lực nghiên cứu khoa học, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của giáo dục đại học hiện đại và hội nhập quốc tế.
3. Đào tạo gắn với thực tiễn – Phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu xã hội
Ngay từ thời kỳ đầu mới thành lập, trên cơ sở nhận diện rõ nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của khu vực miền Trung – Tây Nguyên, Khoa Điện đã xây dựng chương trình đào tạo kỹ sư ngành Điện kỹ thuật (nay là ngành Kỹ thuật Điện) theo hướng chuyên ngành rộng. Chương trình đào tạo được xây dựng và hoàn thiện từng bước từ năm 1975. Qua từng giai đoạn, Khoa Điện đã tổ chức điều chỉnh, sửa đổi chương trình đào tạo, nội dung của các môn học, phương pháp giảng dạy để phù hợp hơn với sự phát triển của khoa học công nghệ và yêu cầu thực tiễn của sản xuất. Các chương trình đào tạo được cải tiến hướng theo các chuẩn quốc tế, chú trọng đào tạo người học vừa có chiều sâu về kiến thức, kỹ năng chuyên môn vừa có chiều rộng về kỹ năng và khả năng cộng tác với các chuyên gia trong các lĩnh vực khác.
Hiện nay, Khoa Điện đào tạo hai ngành mũi nhọn ở cả ba bậc Đại học, Thạc sĩ và Tiến sĩ: Kỹ thuật Điện và Kỹ thuật Điều khiển & Tự động hóa. Quá trình xây dựng và phát triển các chương trình đào tạo được thực hiện một cách bài bản, có kế thừa và định hướng rõ ràng, đảm bảo tính liên thông giữa các trình độ đào tạo và thích ứng với nhu cầu thực tế. Quá trình xây dựng và phát triển của các chương trình đào tạo của Khoa Điện được mô tả như sơ đồ.
Quá trình xây dựng và phát triển của các chương trình đào tạo của Khoa Điện
Từ năm 2018, Khoa triển khai mạnh mẽ phương pháp Dạy học qua dự án (Project-based Learning – PBL), tạo điều kiện để sinh viên được tham gia các tình huống thực tế, phát triển năng lực nghiên cứu, sáng tạo và làm việc nhóm. Đồng thời, hình thức Capstone Project được áp dụng cho sinh viên năm cuối – một mô hình kết nối hiệu quả giữa nhà trường, sinh viên và doanh nghiệp. Sinh viên thực hiện đồ án tốt nghiệp với sự đồng hướng dẫn của giảng viên và chuyên gia từ doanh nghiệp, trực tiếp giải quyết các vấn đề sản xuất thực tiễn tại đơn vị thực tập. Mô hình này đã mang lại giá trị thiết thực cho cả ba bên và ngày càng được mở rộng.
Quy mô đào tạo của khoa hiện nay là hơn 2.200 sinh viên, 60 học viên cao học và 8 nghiên cứu sinh. Trải qua lịch sử 50 năm, Khoa Điện đã đào tạo được hơn 15.000 Kỹ sư, gần 1 ngàn Thạc sĩ và hơn 20 Tiến sĩ. Các cựu sinh viên của Khoa Điện đã và đang làm việc tại các đơn vị sự nghiệp, trường đại học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp, nhà máy,… trên khắp cả nước và cả ở nước ngoài, đã phát huy tốt vai trò của mình, góp phần tích cực vào công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Các cựu sinh viên, cựu học viên và nghiên cứu sinh do Khoa Điện đào tạo có đủ năng lực, kiến thức và kỹ năng để tiếp cận với các công nghệ hiện đại, thực hiện các nhiệm vụ sản xuất trong thực tiễn, được các đơn vị sử dụng lao động đánh giá cao. Rất nhiều cựu sinh viên của Khoa Điện đã và đang nắm giữ các vị trí quan trọng trong nhà trường, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất.
Thống kê số lượng sinh viên Đại học và học viên Sau đại học của Khoa Điện qua các năm